Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego obchodzony jest od roku 2000. Proklamowany został na 30. sesji Konferencji Generalnej UNESCO z inicjatywy Bangladeszu. Główną ideą obchodów jest podkreślenie znaczenia różnorodności językowej dla ochrony różnorodności kulturowej świata, a także dla rozwoju zrównoważonego społeczeństw.

Hasło obchodów Dnia w roku 2020 „Języki bez granic” (Languages without borders) podkreśla znaczenie języków lokalnych, często wspólnych dla społeczności po obu stronach granicy, dla budowania pokojowych relacji między nimi, a także dla ochrony wspólnego dziedzictwa kulturowego. Wspólnota kultur i języków to częste zjawisko wśród lokalnych społeczności w Afryce Podsaharyjskiej czy Ameryce Łacińskiej.

21 lutego, w siedzibie UNESCO zorganizowane zostanie całodzienne wydarzenie, na które złoży się, w sesji porannej – uroczystość poświęcona językom transgranicznym, a w popołudniowej okrągły stół na temat języka suahili – złożonego z ponad 20 lokalnych dialektów języka pełniącemu od pokoleń rolę lingua franca dla kilkunastu krajów Afryki wschodniej i południowo-wschodniej, w tym całego regionu Wielkich Jezior Afrykańskich.

Języki ojczyste mają ogromne znaczenie dla realizacji Celów Agendy 2030, w tym szczególnie Celu 4., mówiącego o zapewnieniu powszechnego dostępu do edukacji oraz zapewnieniu wszystkim ludziom umiejętności czytania, pisania i liczenia, a także wiedzy i umiejętności niezbędnych do promowania zrównoważonego rozwoju, zrównoważonego stylu życia oraz kultury pokoju i globalnego obywatelstwa.

Promocja wielojęzyczności i ochrona języków ojczystych są od dawna na liście zagadnień priorytetowych UNESCO. Zagadnienie to staje się szczególnie istotne w sytuacji rosnącej co roku liczby języków ginących. Szacuje się, że spośród ponad 6 tysięcy istniejących obecnie języków, połowa zagrożona jest wyginięciem. Zaledwie kilka procent istniejących języków reprezentowanych jest w Internecie – największym powszechnym środku komunikacji. Z najnowszych danych wynika, że co dwa tygodnie znika bezpowrotnie jeden język, a 40 procent populacji świata nie ma obecnie dostępu do edukacji w swoim języku ojczystym. Jednocześnie, wraz z językiem ginie cały zasób wiedzy tradycyjnej i niejednokrotnie także związana z nim kultura rdzenna małych, lokalnych społeczności.