Matura 2023
- 25.04.2022 17:37
MATURA 2023 – język polski
Zadania w arkuszach egzaminacyjnych egzaminu maturalnego w Formule 2023 będą sprawdzały stopień opanowania przez absolwentów wiadomości i umiejętności określonych w wymaganiach ogólnych i szczegółowych w podstawie programowej kształcenia ogólnego z 2018 r. (Dz.U. poz. 467)
Zmodyfikowana zostanie również – względem obecnie stosowanej – formuła niektórych egzaminów, w tym np.
1) arkusz z języka polskiego na poziomie podstawowym będzie składał się z trzech części, tj. czytania ze zrozumieniem, testu historycznoliterackiego oraz wypracowania. Na rozwiązanie zadań maturzyści będą mieli 240 minut; dużo większą wagę będzie przykładać się do sprawdzenia znajomości i problematyki lektur obowiązkowych oraz umiejętności retorycznych – tworzenia krótszej i dłuższej wypowiedzi pisemnej;
2) zestaw zadań do części ustnej egzaminu z języka polskiego będzie składał się z dwóch zadań, w tym jednego zadania z puli zadań jawnych, ogłoszonych na stronie CKE na dwa lata przed egzaminem.
JĘZYK POLSKI – poziom podstawowy – ustny
1. Czas trwania egzaminu: 30 minut, w tym 15 minut – przygotowanie do odpowiedzi i 15 minut – wypowiedzi monologowe oraz rozmowa.
2. Charakter egzaminu: przedmiot obowiązkowy.
3. Zadania na egzaminie: zestaw składający się z dwóch zadań.
4. Liczba punktów: 30.
5. Elementy egzaminu: 1. wypowiedzi monologwe zdającego dotyczące zadań z wylosowanego zestawu egzaminacyjnego, 2. rozmowa z zespołem przedmiotowym.
6. Oceniający: przedmiotowy zespół egzaminacyjny.
Opis zestawu zadań egzaminacyjnych
Zestaw zadań egzaminacyjnych składa się z dwóch zadań:
- zadanie 1. zawiera zagadnienie sprawdzające znajomość treści i problematyki lektury obowiązkowej – zamieszczonej w podstawie programowej na poziomie podstawowym do realizacji w całości lub we fragmentach – i tworzenie wypowiedzi na jej temat z uwzględnieniem wybranego kontekstu
- zadanie 2. dotyczy zagadnienia związanego z literaturą lub innymi dziełami sztuki albo językiem; zdający omawia je na podstawie dołączonego do polecenia materiału w postaci tekstu literackiego lub nieliterackiego albo tekstu ikonicznego.
Język polski – poziom podstawowy - pisemny
Podczas egzaminu zdający otrzymuje dwa arkusze egzaminacyjne.
Arkusz 1.: Część 1. Język polski w użyciu; Część 2. Test historycznoliteracki
Arkusz 2.: Część 3. Wypracowanie.
Część 1. obejmuje zestawienie dwóch tekstów na zbliżony temat oraz zadań dotyczących tych tekstów.
Teksty, do których odnoszą się zadania egzaminacyjne:
- o charakterze popularnonaukowym lub publicystycznym
- o różnorodnej tematyce, traktujące o zagadnieniach z różnych dziedzin życia
- prezentujące np. odmienny punkt widzenia danego problemu lub ujmujące temat z różnych perspektyw
- łącznie liczą ok. 1 000 wyrazów.
Liczba zadań: 6–9
Liczba punktów: 13
Część 2. zawiera zadania sprawdzające wiadomości i umiejętności z zakresu historii i teorii literatury oraz języka.
Teksty, do których odnoszą się zadania egzaminacyjne:
- zadania mogą zawierać fragmenty tekstów literackich lub nieliterackich (np. fragmenty prac krytycznych lub analiz) oraz teksty ikonograficzne
- łącznie liczą nie więcej niż 1 500 wyrazów.
Liczba zadań: 12–22 Liczba punktów: 22
W części Test historycznoliteracki znajdą się co najmniej 2 zadania egzaminacyjne dotyczące każdej z wymienionych poniżej grup okresów literackich:
starożytność (antyk i Biblia) – za rozwiązanie wszystkich zadań dotyczących antyku i Biblii będzie można uzyskać maksymalnie 3 pkt
średniowiecze, renesans, barok, oświecenie za rozwiązanie wszystkich zadań dotyczących tych okresów będzie można uzyskać maksymalnie 4 pkt
romantyzm, pozytywizm za rozwiązanie wszystkich zadań dotyczących tych okresów będzie można uzyskać maksymalnie 6 pkt
Młoda Polska, 20-lecie międzywojenne, literatura wojny i okupacji – za rozwiązanie wszystkich zadań dotyczących tych okresów będzie można uzyskać maksymalnie 6 pkt
literatura lat 1945–1989 krajowa i emigracyjna, literatura po 1989 r. – za rozwiązanie wszystkich zadań dotyczących tych okresów będzie można uzyskać maksymalnie 3 pkt.
Część 3. zawiera dwa tematy wypracowania do wyboru. Nie jest określona forma gatunkowa wypowiedzi.
Teksty, do których odnoszą się zadania egzaminacyjne:
- Tematy wypracowań mogą zawierać wiersz jako tekst źródłowy.
- Każdy temat wymaga odwołania się do lektury obowiązkowej.
Liczba zadań: 1 Liczba punktów: 35
Zdający samodzielnie tworzy wypracowanie na wybrany przez siebie temat, nie krótsze niż 400 wyrazów.
W każdym temacie są wskazane 4 elementy, które zdający musi uwzględnić w wypracowaniu, tj.:
a) dwa utwory literackie, w tym jeden wskazany jako obowiązkowy w listy lektur zamieszczonej w arkuszu egzaminacyjnym
b) dwa konteksty pogłębiające rozumienie omawianych utworów do wyboru spośród: historycznoliterackiego, teoretycznoliterackiego, literackiego, biograficznego, kulturowego, mitologicznego, biblijnego, religijnego, historycznego, filozoficznego, egzystencjalnego, politycznego, społecznego.
Dobór utworów literackich w zależności od tekstu wskazanego w temacie wypracowania
- Jeżeli w temacie wypracowania wskazany jest tytuł lektury obowiązkowej, jako tekst drugi zdający może wybrać inną lekturę obowiązkową lub lekturę uzupełniającą, lub utwór literacki niebędący lekturą, w tym utworem poetyckim.
- Jeżeli w temacie wypracowania nie ma wskazanego konkretnego tytułu lektury obowiązkowej (lekturę obowiązkową zdający wybiera sam spośród podanych), to jako tekst drugi może wybrać inną lekturę obowiązkową lub lekturę uzupełniającą, lub utwór literacki niebędący lekturą, w tym utworem poetyckim.
- Jeżeli w temacie wypracowania dołączony jest wiersz podany w całości, to jako drugi tekst zdający musi podać lekturę obowiązkową.
Każdy temat wymaga odwołania się do obowiązkowej lektury szkolnej, wybranej spośród lektur obowiązkowych, których lista jest zamieszczona w arkuszu egzaminacyjnym.
Język polski – poziom rozszerzony
Arkusz z języka polskiego na poziomie rozszerzonym będzie składał się z dwóch części, tj. testu z zakresu historii i teorii literatury oraz wypracowania.
Na rozwiązanie zadań maturzyści będą mieli 210 minut; dużo większą wagę będzie przykładać się do sprawdzenia znajomości i problematyki lektur obowiązkowych oraz umiejętności retorycznych – tworzenia krótszej i dłuższej wypowiedzi pisemnej.
Arkusz 1. Test
Arkusz 1. Składa się z tekstu wiodącego oraz zadań egzaminacyjnych. Jeżeli tekstem wiodącym jest tekst literacki – wówczas w zadaniach przywoływane są fragmenty tekstów krytyczno-/historyczno-/teoretycznoliterackich, ewentualnie krótkie fragmenty prozy/poezji/dramatu, definicje słownikowe itp. Jeżeli tekstem wiodącym jest tekst krytyczno-/historyczno-/teoretycznoliteracki lub filozoficzny – wówczas w zadaniach przywoływane są fragmenty tekstów literackich, ewentualnie fragmenty tekstów krytyczno-/historyczno-/teoretycznoliterackich, prozy/poezji/dramatu, definicje słownikowe itp.
Tekst wiodący będzie liczył ok. 1200 wyrazów.
Większość zadań będzie odnosiła się bezpośrednio do załączonego tekstu. Wśród zadań w tej części arkusza mogą pojawić się również zadania samodzielne, nieodnoszące się do przytoczonego tekstu.
W zadaniach mogą się pojawić odniesienia do innych utworów (cytaty), wymagające konfrontacji treści/przesłania cytatu z sensami tekstu lub tekstów w arkuszu. Zadania mogą łączyć zagadnienia, np. treść + język (środki retoryczne) oraz odnosić do znajomości lektury / lektur obowiązkowych z zakresu podstawowego i rozszerzonego.
Część 2. Wypracowanie
Arkusz 2. zawiera dwa tematy wypracowania do wyboru. Zdający samodzielnie tworzy wypracowanie na wybrany przez siebie temat, nie krótsze niż 500 wyrazów. Tematy te dotyczą literatury (poezji, prozy, dramatu). Nie jest określona forma gatunkowa wypowiedzi.
W każdym temacie są wskazane 4 obowiązkowe elementy, tj.
- trzy teksty, w tym jedna lektura z listy lektur obowiązkowych wskazanych w podstawie programowej i zamieszczonej w arkuszu egzaminacyjnym
- jeden kontekst do wyboru spośród: historycznoliterackiego, teoretycznoliterackiego, literackiego, biograficznego, kulturowego, mitologicznego, biblijnego, religijnego, historycznego, filozoficznego, egzystencjalnego, politycznego, społecznego.
Zdający może jako utwór dodatkowy, poza lekturą obowiązkową wskazaną w podstawie programowej i zamieszczoną w arkuszu egzaminacyjnym, przywołać poezję oraz inny utwór literacki (nie musi to być lektura obowiązkowa).
Każdy temat wymaga odwołania się do obowiązkowej lektury szkolnej, wybranej spośród lektur obowiązkowych, których lista jest zamieszczona w arkuszu egzaminacyjnym.
- Wróć do listy artykułów
Ostatnie artykuły